سازمان نوسازی و بهسازی شهر قزوین

بافتهاي کهن شهر ها ، پديده هاي کالبدي بسيار با ارزشي مي باشند که بهترين نمونه براي نشان دادن فرهنگ غني و تفکرات و انديشه هاي دوران خود مي باشند . اين بافتها که با توجه به نوع شهر و منطقه خود متفاوت نسلها داراي فضاهاي شهري نيز مي باشند و از لحاظ کالبدي و کارکردي غالبا از کارائي مناسب براي زندگي در آن برخوردار بوده اند .

اين بافتها معمولا به دو شکل خرد و کلان داراي فضاهاي شهري متناسب با موقعيت خود بودند . مقياس هر محله ممکن بود داراي يک يا چند مرکز محله باشد که مکاني براي رفع نيازهاي عمومي و روزمره و همچنين فضائي بسيار مناسب براي برقراري ارتباط با ديگران و محل تعاملات اجتماعي بود .

در مقياس کلان ، فضاهائي در مجاورت فضاهاي اصلي شهر وجود داشت که با توجه به محل قرارگيري آن به فعاليت مرتبط با آن اختصاص مي يافت . مثلا فضاي جلوخان مساجد به عنوان فضائي چند منظوره محسوب شده که حتي خريد و فروش و تبادل کالا نيز در آن مکان صورت مي پذيرفت .

تحولات قرن حاضر به شکل گسترده باعث دگرگون شدن زندگي و به تبع آن الگوهاي سکونتي و مرکز محلات و فضاهاي شهري و . . . . شده است . ورود سريع و حساب نشده تکنولوژي جديد و همچنين عوض شدن سيستم زندگي و ارزشهاي حاکم از جمله عوامل مهمي بودند که در تخريب مرکز محله ها و فضاهاي شهري و شکل گيري بي حساب بافتهاي مسکوني جديد بدون در نظر گرفتن فضائي جهت تعامل را ايفا کردند .

فضاهاي شهري ايراني بدون شک خصوصيات خاص خود را دارند . در اين فضاهاي شهري به عواملي همچون تاريخ ، اقليم ، فرهنگ و مذهب توجه شده است . عواملي که نبايد آن را از ساير ملل به عاريت گرفت بلکه بايد آن را به عنوان الگوئي در معماري امروز ايران مورد استفاده قرارداد . در فضاهاي شهري در ايران مفاهيمي همچون سلسله مراتب فضائي ، حرکت نور و سايه ، لحاظ کاربري مناسب اهميت ويژه اي داشته است و بايد به اين فضاها احترام گذاشت ، از آنها درس گرفت تا روح و ويژگي فضاهاي شهري بافتهاي قديمي در بافتهاي جديد نيز دميده شود .