سازمان نوسازی و بهسازی شهر قزوین

حفظ و حمايت از عملکرد سنتي سکونت در بافتهاي با ارزش و محورهاي فرهنگي – تاريخي و اصلاح و تقويت ساختار اجتماعي محلات مسکوني ضامن تداوم حيات بافت تاريخي است . لذا ضرورت وجود مشارکت مردم در امر حفاظت ، مرمت و نگهداري و مديريت بافتها ، جلوگيري از ايجاد عملکردهاي مخل و نامتجانس ،حفظ تراکم جمعيتي مطلوب ، ساماندهي فضائي و فيزيکي بافت با ارزش جهت بهبود شرايط زيستي ، تشويق مردم به امر توسعه مسکن در بافتهاي تاريخي احساس مي گردد .

بافت محله دربکوشک ( از قديمي ترين محلات قزوين )مراحل تجزيه نهائي را مي گذرانند ، براي متوقف کردن اين روند بايد عوامل تجزيه به درستي شناخته شوند و بخشهاي اصيل بافت که در معرض تجزيه قرار دارند حفاظت گردند .

براساس سرشماري که در سال 99- 1298 هجري به وسيله کدخدايان محلات تنظيم گرديده است ، محله راه کوشک داراي 2امامزاده ، 8 مسجد و 6 گرمابه بوده است و تعداد خانه و خانوار 511 بوده که طبق آمار موجود ، اين محله پرجمعيت ترين محله شهر در اين سال بوده است و از عناصر مهم واحد در بافت اين محدوده در حال حاضر مي توان به خيابان عبيدزاکان ، گرمابه قجر ، مسجد سلطانيه ايها اشاره نمود .

يکي از شاخه هاي فرعي محور فرهنگي – تاريخي در محله دربکوشک ، گذر آقا کبير است ، اين محور فرعي از طريق گذر شرياني عبيد زاکان و همچنين از طريق مجموعه سعد السلطنه به محور اصلي خيابان صفوي مي پيوندد .

طبق اظهار نظر مطلعين و معمرين محل ، مغازه هايي که هم اکنون در ابتداي گذر بازارچه آقا کبير واقع هستند ، در گذشته به عنوان بازارچه آکبير شناخته مي شده اند که ابتداي اين گذر ( بازارچه ) به وسيله خرپاي چوبي با روکش حلبي پوشانده شده بوده است تا اينکه در حدود سال 45 – 1340 براثر آتش سوزي تا حد زيادي تخريب شده و پس از آن برچيده مي شود . به نظر مي رسد گذر آقا کبير نام خود را از بازارچه مربوط به اين گذر گرفته باشد و وجه تسميه اين بازارچه نيز به مناسبت اشتغال شخصيتي به نام آقا کبير باشد . بازارچه اقا کبير در محل تلاقي دو گذر عبيدزاکان و آقا کبير واقع شده است.

گذر آقا کبير حد فاصل بازارچه آکبير تا ميدان خلفا از دو بخش خدماتي و مسکوني تشکيل شده است که کاربريهاي مسکوني و خدمات مرتبط با آنها از طريق شبکه کوچه ها به گذر مرتبط اند .

تهيه طرح مطالعاتي فاز اول گذر آقا کبير در سال 89 توسط مشاور سازمان نوسازي و بهسازي به انجام رسيده است و با عنايت به اينکه گذر آقا کبير داراي ظرفيتهاي پنهان عملکردي ، زيبايي شناسي ، خدماتي ، اقتصادي و اجتماعي متعدديست بعنوان يک گذر واجد استعداد عملياتي در بخشهاي مختلف بهسازي ، مرمت ، ساماندهي و احيا ، طراحي شهري ، خدمات رساني به بافت و سرانجام فعاليتهاي گردشگري مي باشد .