سازمان نوسازی و بهسازی شهر قزوین

 

به سال 1308 شمسي و با افزايش وسائل نقليه موتوري و براي هماهنگ سازي شهرهاي تاريخي ايران با وضعيت جديد حمل و نقل و ارتباطات ، تعريض گذرها و شريانهاي قديمي شهرها تنها راه حل اين معضل به نظر مي رسيد . از سوي ديگر علاوه بر نيازهاي فوق بافت تاريخي و قديمي شهرهاي ايران علاوه بر خصوصيات کالبدي محمل يک فرهنگ خاص از زندگي سنتي و اعتقادي بود که گرايش جديد توسعه ، تمايلات خود را در تعارض با آن احساس مي کرد . تجربه مداخلات در بافت قديمي شهرهاي ايران در آن دوران حاکي از يک خط مشي واحد است که همانا متلاشي کردن اصلي ترين محورهاي شهرهاي سنتي است . در سال 1308 شمسي سرلشگر کريم آقا بوذر جمهري فرمانده لشگر يکم مرکز در تهران به رياست شهرداري تهران منصوب مي شود و با سرعت قابل توجهي در تحقق اهداف فوق الذکر به توسعه خيابانها و تعريض گذرگاههاي قديمي شهر تهران مي پردازد . در قزوين هم به پيروي از تهران ، فکر احداث خيابانهاي مستقيم و وسيع که در آن زمان نشانه پيشرفت و آباداني شهر تلقي مي شد قوت گرفت و براي تحقق اين هدف اتصال خيابان رشت به خيابان باغشاه ( احتمالا محل کنوني خيابان طالقاني ) مناسب به نظر مي رسيد .

در قزوين هنگام زمينه سازي براي توسعه خيابان ها متنفذين شهر که خانه و مستغلات در مسير تعريض داشتند اشکال تراشي کردند و سرانجام در سال 1310 شمسي شخصي به نام دکتر شيخ ماموريت يافته و در قزوين طرح را به انجام رسانيد . بدين ترتيب که نخست جاده شوسه تهران را از بيرون شهر و پائين تر از قريه ديزج منحرف مي کرد و از ميان باغستان به دروازه باغشاه يا پنبه ريسه متصل مي کرد . بدين ترتيب کليه خانه ها و مستغلات که مسير توسعه و گسترش خيابان بود تخريب و خيابان رشت از وسط باغ چهلستون عبور کرده و به خيابان باغشاه متصل شد . بدين ترتيب قواره اي که شمال باغ چهلستون باقي مانده بود ، توسط شهرداري به صورت باغچه اي با حوض و فواره ساماندهي شد و به سبزه ميدان معروف گرديد .

خيابان امام خميني با چنين سابقه اي در وضعيت فعلي داراي خصوصياتي در ابعاد کالبدي ، فضائي و عملکردي است که از مهمترين عناصر و عوامل موثر در ساختار فعلي آن را مي توان به همجواري با بازار قديم قزوين ، استقرار ورودي راسته وزير ، استقرار ورودي هاي اصلي مجموعه سعد السلطنه ، استقرار محور ورودي اصلي مسجد النبي ، وجود ميدان سعادت ، وجود عملکردهاي مختلف با حاکميت عملکرد تجاري و خدماتي ، وجود کاروانسراهاي مختلف در شمال و جنوب خيابان اشاره نمود .

خيابان امام خميني در شرايط کنوني به عنوان يک فضاي شهري متشکل است از فعاليتها ، بناهاي مختلف فرهنگي ، اجتماعي ، اداري ، تجاري ، عناصر و اجزاء شهري و . . . . پس اين خيابان تنها يک خيابان براي عبور ماشين نبوده و جايگاه ويژه اي را در دل بافت تاريخي قزوين دارا بوده و از اين حيث قابل توجه ويژه و در خور مي باشد .