بازآفرینی سبزه میدان به عنوان بخشی از دولتخانه صفوی

پیشینه تاریخی

«نخستين اقدامي كه براي توسعه معابر و بازارهاي شهر قزوين به‌عمل آمد در سال ۱۲۸۸شمسي بود. هنگامي كه مجاهدين از رشت آمدند و قزوين را قبضه كردند مامورين انتظامي آنها بعضي از بازارها و معبر را توسعه دادند و به تعمير يا تجديد بناي آنها توفيق يافتند . ليكن در آن زمان چون وسايل نقليه قاطر و شتر و اسب و الاغ يا گاري و ارابه و درشكه و كالسكه بود به مختصر توسعه اي قناعت ورزيدند.

    از سال ۱۳۰۸ شمسي كه اتومبيل و وسايل نقليه موتوري رو به افزايش گذاشت و خيابانها با تنگي و شكل زولبيايي مناسب نمي نمود، ناچار بفكر توسعه و مستقيم ساختن خيابانها افتادند در اينوقت مرحوم سرلشگر كريم آقابوذرجمهري فرمانده لشكر يكم مركز برياست شهرداري تهران منصوب گرديد و با حرارت زايدالوصفي به خرابي ساباتها و توسعه خيابانهاي تهران مشغول شد. در قزوين نيز براي آنكه از تهران عقب نمانند بر آن شدند خيابان مستقيم و وسيعي احداث نمايند. براي اين منظور مناسب تر از اتصال خيابان رشت به خيابان باغشاه طرح ديگري وجود نداشت؛ اما در اين موقع باغ چهلستون ميان اين دو خيابان حايل بود. يعني سبزه ميدان كنوني جزء باغ چهل ستون بود باغ مزبور از شرق به غرب و شمال ديوار بسيار بلندي داشت و يك در كوچك آن را به خيابان رشت(پهلوي) اتصال مي داد كه نیروها و اعضاي فرماندار از اين در آمد و رفت مي نمودند. در ديگري هم در جانب شرقي داشت، روبروي خيابان فردوسي كنوني كه آنگاه كوچه باغي معروف بود و اين در را اوغري قاپي (در دزدكي) مي گفتند از خيابان رشت كه مي خواستند به خيابان باغ شاه بروند بايستي قسمتي از باغ چهل ستون را از مغرب و شمال و شرق دور بزنند تا به خيابان باغ شاه برسند خيابان مزبور نيز حكم راه بن بست را داشت . فقط از بيرون دروازه پنبه ريسه از كنار بارو و خندق شهر يك راه مال رو معمولي آنرا به دروازه و جاده تهران متصل مي كرد.

جاده شوسه كه از شهر مي گذشت همين خيابان رشت بود كه در برابر سبزه ميدان كنوني بطرف جنوب بر مي گشت و از خيابان پيغمبريه و پنجه علي مي گذشت و به خيابان دولتي (خيابان سپه كنوني) متصل مي شد و در انتهاي خيابان دولتي روبروي مسجد جامع مهمانخانه و چاپارخانه واقع شده بود كه يك در خصوصي آنرا از جنوب به خيابان واپور يا وافور (خيابان تهران) اتصال مي داد طرف شرقي مهمانخانه كوچه اي بود كه از خيابان دولتي (سپه) به خيابان وافور(تهران قديم) آمد رفت مي كردند و ازآنجا مستقيما تا دروازه مي رفتند و داخل جاده شوسه تهران مي شدند.

در قزوين همينكه خواستند به توسعه خيابانها دست بزنند متنفذين شهر كه در مسير آنها خانه و مستغلات داشتند شروع به اشكال تراشي كردند و زير بار خرابي نرفتند سرانجام در سال 1310 شمسي دكتر شيخ به قزوين آمد و ماموريت خود را موفقانه به انجام رسانيد . به اين معني پس از بررسي لازم نخست جاده شوسه تهران را از بيرون شهر پائين تر از قريه ديزج منحرف كردند و از ميان باغستان به دروازه باغشاه يا پنبه ريسه متصل نمودند آنگاه خانه ها و مستقلاتي را كه مانع وسعت خيابان بود خراب كردند و خيابان رشت را مستقيما از وسط باغ چهل ستون گذراندند و به خيابان باغ شاه اتصال دادند. سپس خيابان رشت تا سبزه ميدان به نام (پهلوي) خواندند و خيابان باغ شاه را از سبزه ميدان به بالا به نام (شاه) نامگذاري كردند . قطعه زميني كه از ميان باغ چهل ستون باقي مانده بود شهرداري آن را بصورت باغچه اي در آورد و حوض و فواره در آن بنياد كرد و چراغ نصب نمود و گلكاري كرد و بنام سبزه ميدان به گردشگاه مردم شهر اختصاص داد.» (پورتال اطلاع‌رسانی شهرداری قزوین)

 

 

  •  
     
  •  
     
  •  
     
  •